Zwiazek Strzelecki Rzeczypospolitej - Twierdza Przemyśl - Fort I „Salis Soglio” w Siedliskach

Utworzono: 19 maj 2016

Odsłony: 3463

Aby przyjrzeć się umocnieniom Twierdzy Przemyśl wybraliśmy się do Fortu I „Salis Soglio” w Siedliskach...

Jako że sezon motocyklowy jest już w pełni i chłodne wieczory nie są w stanie nikogo powstrzymać, w weekend majowy zdecydowaliśmy się na wyprawę do polskiego serca zawijania na serpentynach, czyli Bieszczad. Prognozy przed wyjazdem były niepokojące, ale drobne burze z gradem to zbyt mało, by nas zniechęcić. Pierwszy etap podróży minął całkiem spokojnie i mimo ciemnych chmur wiszących nad naszymi głowami dotarliśmy do Krościenka bez jednej kropli deszczu na naszych maszynach. Po długiej podróży skosztowaliśmy tradycyjnego bieszczadzkiego żurku, po czym udaliśmy się na spoczynek.

Na kolejny dzień naszego pobytu zaplanowaliśmy wyjazd do Twierdzy Przemyśl. Była to trzecia pod względem wielkości twierdza w Europie w 1914 roku. W czasie swojego istnienia przetrwała 3 oblężenia. Pierwsze z nich trwało 24 dni w czasie września i października 1914 roku. Wojska rosyjskie zostały wówczas całkiem rozbite przez siły austriacko-węgierskie, ponosząc straty wynoszące ok. 10 tysięcy zabitych, rannych i zaginionych, przy stratach po stronie twierdzy wynoszących ok. 3-4 tysiące.

Kolejne oblężenie było najdłuższym oblężeniem w czasie I wojny światowej, na dodatek twierdza była wówczas w całkowitym okrążeniu. Rozpoczęło się ono 5 listopada 1914 roku i trwało 173 dni. Wojska rosyjskie nauczone poprzednimi porażkami nie zdecydowały się na frontalny atak i ograniczyły się do otoczenia twierdzy i uniemożliwienia jej uzupełniania swoich kurczących się zapasów. Strategia ta powiodła się, srogi mróz, głód i choroby robiły swoje, próba przebicia się przez pierścień wroga nie powiodła się. Dnia 22 marca 1915 roku nastąpiła kapitulacja twierdzy. W obronie obiektu brało udział 130 tysięcy żołnierzy, z czego ok. 120 tys. dostało się do niewoli. Do Przemyśla przybył car Mikołaj II, aby osobiście odwiedzić zdobytą twierdzę oraz uhonorować jej zdobywców.

Trzecie oblężenie rozpoczęło się w maju 1915 i trwało 16 dni. Broniące się wojska rosyjskie były najpierw przez 2 tygodnie ostrzeliwanie przez oddziały niemieckie i austro-węgierskie. 31 maja rozpoczął się 2-dniowy szturm piechoty zakończony wejściem do miasta dnia 3 czerwca. 6 czerwca 1915 do zdobytego Przemyśla przybył głównodowodzący armii austro-węgierskiej, Fryderyk Habsburg.

Aby przyjrzeć się umocnieniom wybraliśmy się do Fortu I „Salis Soglio” w Siedliskach na Pogórzu Przemyskim, nazwanego tak na cześć szwajcarskiego generała (Daniela Salis-Soglio), będącego konstruktorem i dyrektorem Budowy Umocnień. Wraz z 7 fortami pomocniczymi tworzył on Siedliską Grupę Warowną, będąc równocześnie jej głównym punktem obrony. Wokół fortu znajdowała się sucha fosa oraz mur Carnota, czyli mur ze strzelnicami, umiejscowiony przy stoku wału obronnego. W celu obrony fosy zostały zbudowane 3 kaponiery (budynki fortyfikacyjne dostosowane do ostrzału w dwóch kierunkach). Fort brał udział w walkach we wrześniu i październiku 1914 roku, zadając bardzo duże straty wojskom rosyjskim dowodzonym przez generała Szczerbaczewa. Po zwiedzeniu fortu udaliśmy się w drogę powrotną, napawając się widokiem i zapachem bieszczadzkich lasów.

Następnego dnia postanowiliśmy sprawdzić legendarne zakręty udając się nad Solinę od strony Czarnej. Niestety nasze plany rysowania asfaltu kolanami zostały pokrzyżowane przez deszcz, który naniósł piasek na drogę. Mimo tych przeciwności udaliśmy się na zaporę oraz w okolice Wołkowyi. Na nasze szczęście opady ustąpiły i wracając wieczorem mogliśmy bardziej wykorzystać zakręty, aby sprawdzić przyczepność naszych opon.

Dzień powrotu poświęciliśmy na objazd kilku serpentyn w trasie na Birczę, a następnie udaliśmy się w kierunku Tarnobrzegu i Kielc. Pod wieczór dotarliśmy do Łodzi, aby ujrzeć zalane wodą ulice po minionej ulewie, którą na szczęście poznaliśmy tylko z opowieści.

Staszek & Magda
(Yamaha FZ1 Fazer, Honda Transalp)

sal0

Twierdza Przemyśl - na początku XX w. była jedną z największych twierdz nowożytnej Europy. Podczas I wojny światowej stała się areną zaciętych i krwawych walk. Dziś stanowi pomnik Bitwy Narodów 1914-1915 położony w przepięknym krajobrazie podkarpackim, na malowniczych wzgórzach, pośród lasów. Najlepiej zachowane i polecane turystom są: Fort I "Salis Soglio", Fort XV "Borek" w Siedliskach, Fort VIII "Łętownia" w Kuńkowcach oraz Fort XII "Werner" w Żurawicy.