-
Utworzono: 15 listopad 2014
-
Odsłony: 2718
Jednym z najważniejszych celów państwa polskiego było i wciąż pozostaje uniemożliwienie odrodzenia się imperium rosyjskiego poprzez wsparcie prozachodniego kursu narodów położonych między Polską, a Rosją – czyli wsparcie dla Ukrainy, Białorusi, a także narodów peryferyjnych jak np. Gruzji, czy Mołdawii oraz państw bałtyckich, w momencie gdy te sięgały po niezależność i wychodziły spod dominacji Kremla. Ten cel nadal nie został zrealizowany.
Zapraszamy do wysłuchania wykładu dr hab. Przemysława Żurawskiego vel Grajewskiego na temat polskiej polityki zagranicznej po roku 1989 na kierunku wschodnim. Jak twierdzi prelegent, polityka każdego państwa jest systemem naczyń połączonych; trudno jest więc analizować jeden kierunek w oderwaniu od całej rzeczywistości. Polska po 1989 roku, w momencie drugiego w tym stuleciu odzyskania niepodległości, odzyskała zdolność kształtowania swojej polityki zagranicznej i wyznaczania celów strategicznych. Cele te są zmienne, nieustannie podlegają ewolucji. Mając tę świadomość wskazuje, iż Polska podjęła decyzję, że będzie dążyła do realizacji czterech zasadniczych celów w swojej polityce zagranicznej.
Pierwszym z nich było wyjście z systemu dominacji sowieckiej, a później rosyjskiej, niezbyt intensywnie realizowane do 1993 roku, ale ostatecznie dopełnione symbolicznie do dnia 17 września 1993 roku, kiedy to oficjalnie ostatnie jednostki rosyjskie opuściły teren Rzeczypospolitej. Oczywiście pozostał wciąż problem nieformalnego wpływu rosyjskich służb, obecności rosyjskich agentów w Polsce itd.
Drugim celem strategicznym było zapewnienie militarnego bezpieczeństwa państwa, i temu miało służyć wejście do NATO – ten cel został osiągnięty formalnie poprzez członkostwo w roku 1999.
Trzecim celem było wejście do najpoważniejszych struktur ekonomiczno-politycznych w jaki został ujęty rdzeń kontynentu europejskiego, czyli do Unii Europejskiej i ten cel został osiągnięty w roku 2004.
Czwartym celem, którego omówienie było bardzo istotną częścią prelekcji, jest uniemożliwienie odrodzenia się imperium rosyjskiego bez względu na jego kolor polityczny, poprzez wsparcie prozachodniego kursu narodów położonych między Polską, a Rosją – czyli wsparcie dla Ukrainy, Białorusi, a także innych narodów peryferyjnych jak na przykład Gruzji, czy Mołdawii oraz oczywiście państw bałtyckich, w momencie gdy te sięgały po niezależność i wychodziły spod dominacji Kremla. Ten ostatni cel nadal nie został zrealizowany, jest w toku – z jednej strony podlega wahaniom w tym rozumieniu, że Polska polityka państwowa nie zawsze wspiera realizację tego celu, ale przynajmniej w latach 91-2007 bez względu na zmieniające się rządy, była to wiodąca linia ogólna polskiej polityki wschodniej. Z drugiej strony jest to element determinujący zarówno kształt stosunków polsko-rosyjskich, jak i w ogóle polską politykę zagraniczną.
Prelegent stawia tezę, że po pierwsze kierunek wschodni polityki zagranicznej jest kierunkiem najważniejszym, pozostałe są funkcją polityki wschodniej, w tym rozumieniu że są poszukiwaniem źródeł siły i zasobów dla realizacji celów o największym znaczeniu strategicznym, które ulokowane są na Wschodzie, a wynika to z niedostatku własnego potencjału polskiego wobec dysproporcji potencjału między Polską a Rosją. Stąd poszukiwanie oparcia zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Unii Europejskiej.
Konfrontacja z Rosją, co najmniej polityczna, jest zdaniem dr Żurawskiego vel Grajewskiego elementem nieuchronnym polskiej polityki zagranicznej. Spór polsko rosyjski toczy się niezmiennie o podmiotowość i suwerenność Rzeczypospolitej, co w czasie wykładu zostaje udowodnione na przykładach.
Zapraszamy do wysłuchania relacji. Organizatorem spotkania w dniu 05 listopada 1914 była Księgarnia Historyczno-Wojskowa im Grota-Roweckiego.
